Saturday, August 18, 2007

SAYOP BA NGA MAGKAHIGUGMAAY ANG MANAG IG-AGAW?


Sa among bukid, daku kaayo nang isyu kung mahibaw-an nga ang manag igagaw magka higugmaay o magkauyab. Usa kini ka social norm sa bukid. Balaud sa mga katiguwangnan nga angayan respetohan.

Mao kini akong kasinati-an sa akong pagkabatan-on kaniadto (tuig 1994-1998). Biktima ako sa maong balaud didto sa bukid. Dili man hinuon kini seryoso apan usa kini ka tipik sa akong kinabuhi nga sekreto nakong nadiskubrihan ang tinubdan. Makita lang ako ug ang akong mga igsoon sa mga tao sa bukid matag summer vacation. Mag tambungan ko sa nobenaryo matag singabut sa piyesta sa Sta. Cruz (Mayo 3) sa amo. Ang akong ig-agaw nga lalaki nga grabe kaayo nako kasuod mao ang mohatod kanamong magsuon pauli sa balay.

Napanguyaban sad ko ug usa ka ig-agaw sa una. Sa tinuoud lang wla jud ming duha nasayod nga manag igaw mi. Ang radyo baktas ( mao na tawag sa mga chismis) ni abot sa amoa. Nahibal-an sa akong ginikanan nga gipanguyaban kos sa akong ig-agaw. Gilubok ko ug kasaba,(maski wla mi relasyon atong akong igagaw). Lagot kai ko kai irrational ra kaayo akong mga ginikanan. Ug ang akong pinalanggang apuhan gi asoyan dayon ko sa tanan ngano igagaw mi. Si anhing nanay tikay igsoon ni tatay kiko ug si anhing ....hangtod nahuman ang asoy. Ug nahibal-an nako nga fifth degree nami sa nanguyab nako. Mao kini ang balaud sa bukid. Lisod kini yatak yatakan tungod kai dakung eskandalo ang mahitabo. Apan aduanay akoy mga ig-agaw sa bukid nga naminyo sa ila ra usab nga paryente. Gikasal ra man sila sa pari, wala man sad hinuon ni babag ang simbahan aron dili sila makasal.Pero sa pagkakaron tinoura mamahimong sumsuman sa tabi ang mga maminyo nga manag-igagaw apan dili na gyud grabe ikompara sa una. Ang akong uyo-an ug iya-an wala gyud nakasal sa pari kai ingun sila gibabagan sa mga apuhan kai sumpa-on daw ang ila pagpuyo. Ang sumpa pwede kuno mamahimong swerte o dimalas.

Sa tinuod lang na-ulaw kai ko sa maong panghitabo. Mura kog artista nga gi sumsuman sa mga tabi. Nanguyab ra gani to ang lalaki gi isip na sa tanan nga kami manag higugmaay. Ang ako usab nga igsoon napanguyaban sad sa usa ra sad namo ka ig-agaw.Na isyu sad. Ug nadiskubrehan sad nako sa hilom nga ang ako sad d-i nga inahan may kasinati-an siya nga napanguyaban sad ug paryente. Ug ang pinaka grabe nakong na diskkubrehan kai nakabasa ko ug love letter nga sa akong nasabtan gikan sa ig-agaw sa akong amahan nga murag nahilambigit niya sa wala pa siya naminyo. Huh! naka sab-an pako pero mas may kasinatian man sad d-i sila. Murag di to maayo ilang gibuhat nako da.Kamong mga ginikanan ayaw lang sad kaayo palabi kai kasagaran ra ba kung grabe ninyo higpitan ang mga bata the more na hinuon nga lapasan nila kini.

Nakasabot kai ko sa maong social norm sa bukid tungod kai ang mga tao didto mga suod kaayo. Bililhon kaayo nila ang pamilya ug ang ginikanan o laray niini. Apan sa mga dili kapugong sa gugmang gibati, dili ako mo abni kaninyo ug dili usab ako mo husga kaninyo.

No comments: